Nhân kỷ niệm 43 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2018) và 132 năm Ngày Quốc tế Lao động (01/5), sáng 27/4/2018, Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức chương trình “Lễ dựng cây nêu và trình diễn dân ca, dân vũ của đồng bào Xơ đăng”. Đây cũng là chương trình nằm trong chuỗi các hoạt động Văn hóa – Lễ hội hai bên bờ sông Hàn năm 2018. Chương trình được tổ chức với mong muốn giới thiệu đến công chúng một phần sắc màu văn hóa truyền thống đặc sắc trong đời sống của đồng bào Xơ đăng hiện đang sống ở khu vực miền núi phía Tây tỉnh Quảng Nam. Đồng thời, qua đây nhằm tạo sợi dây liên kết giữa bảo tàng và cộng đồng trong hoạt động bảo tàng nói riêng và trong hoạt động bảo tồn văn hóa nói chung.
Tham gia trình diễn tại chương trình lần này có sự góp mặt của hơn 20 đồng bào Xơ đăng hiện đang sống tại vùng núi cao xã Trà Nam (huyện Nam Trà My). Đồng bào đã không quản ngại đi lại khó khăn, đường xá xa xôi để cùng với Bảo tàng mang đến cho công chúng một chương trình thật đặc biệt và ý nghĩa. Chương trình đã nhận được sự quan tâm của đông đảo công chúng tham quan khi đây là lần đầu tiên được tận mắt chứng kiến, thưởng thức những nét sinh hoạt văn hóa truyền thống đặc sắc của người Xơ đăng ngay tại trung tâm thành phố. Hầu hết, công chúng đều tỏ ra ngạc nhiên với nghi lễ độc đáo này. Đối với người Xơ đăng, nghi lễ dựng cây nêu truyền thống là sự thể hiện lòng biết ơn của đồng bào với các đấng thần linh, thông qua cây nêu để cầu mong thần linh phù hộ cho dân làng mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa. Theo phong tục, cây nêu được trang trí rực rỡ màu sắc vươn lên trời cao phản ánh thế giới quan và nhân sinh quan trong sáng, cao đẹp của con người.
Tiếp theo sau đó, công chúng cùng hòa vào điệu múa cồng chiêng với đội chiêng gồm 20 người múa vòng quanh cây nêu một cách nhịp nhàng, uyển chuyển. Đồng thời, đồng bào còn mang đến cho công chúng phần trình diễn hát đối đáp Ting Ting và độc tấu đàn Prong – tố. Nhân dịp này, đồng bào cũng mang xuống miền xuôi một số đặc sản của núi rừng Nam Trà My như: rượu cần, mật ong, gạo, giảo cổ lam và sâm… để giới thiệu tại chương trình.
Với chương trình “Lễ dựng cây nêu và trình diễn dân ca, dân vũ của đồng bào Xơ đăng” và rất nhiều những chương trình khác đã thực hiện, Bảo tàng Đà Nẵng tin rằng với những nỗ lực của mình sẽ góp thêm chút sức lực trong câu chuyện bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc.
Trần Văn Chuẩn
Phòng Giáo dục – Truyền thông
