Ngày 11 tháng 7 năm 2023, Thủ tướng Chính phủ đã chính thức ban hành Quyết định số 822/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Ngũ Hành Sơn (danh thắng Ngũ Hành Sơn), quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng.
Theo đó, phạm vi lập quy hoạch có diện tích 1.049.701 m2, được xác định theo bản đồ khoanh vùng Khu vực bảo vệ I và Khu vực bảo vệ II của Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Ngũ Hành Sơn, thuộc phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn.
Ranh giới lập quy hoạch gồm phía Đông giáp đường Trường Sa và các khu nghỉ dưỡng (resort) ven biển; phía Tây giáp sông Cổ Cò; phía Nam giáp sông Cổ Cò và khu dân cư hiện trạng; phía Bắc giáp đường Phạm Hữu Nhật và khu tái định cư Hòa Hải 2.
Quyết định này nhằm thực hiện những mục tiêu quan trọng, cụ thể: Quản lý và bảo vệ danh thắng Ngũ Hành Sơn hài hòa với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội, dịch vụ du lịch; là cơ sở khoa học cho việc nghiên cứu, bảo tồn di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, các giá trị cảnh quan đặc trưng, hệ sinh thái của khu vực danh lam thắng cảnh; Bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị danh thắng Ngũ Hành Sơn trở thành không gian văn hóa, không gian tổ chức lễ hội kết hợp điểm vui chơi giải trí đặc sắc của thành phố Đà Nẵng; kết nối với các điểm di tích, danh thắng nổi tiếng khác của thành phố Đà Nẵng và các địa phương lân cận để tạo thành chuỗi sản phẩm du lịch phong phú, là điểm đến quan trọng trên hành trình du lịch “Con đường Di sản miền Trung”.
Đồng thời, xác định ranh giới và các khu vực bảo vệ, phát huy giá trị của danh thắng Ngũ Hành Sơn; Định hướng tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan và bố trí hệ thống hạ tầng kỹ thuật (nâng cấp và xây mới) phù hợp với các giai đoạn bảo tồn và phát huy giá trị; bảo đảm kết nối hài hòa, đồng bộ với cảnh quan, môi trường xung quanh, với quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng và các quy hoạch khác có liên quan; Định hướng kế hoạch, lộ trình và các nhóm giải pháp tổng thể quản lý, đầu tư xây dựng, bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị danh thắng Ngũ Hành Sơn và khu vực vùng đệm gắn với phát triển du lịch bền vững.
Quyết định quy hoạch còn nhằm mục tiêu làm căn cứ pháp lý để xây dựng quy định quản lý, bảo vệ, kiểm soát không gian quy hoạch kiến trúc cảnh quan khu vực danh thắng và các khu vực liền kề; lập, thẩm định, phê duyệt và triển khai các dự án thành phần bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị danh lam thắng cảnh theo quy hoạch được duyệt. Tạo điều kiện, cơ chế, nguồn lực thu hút, khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư phát triển bền vững tại khu vực.
Danh thắng Ngũ Hành Sơn là địa điểm văn hóa bao gồm 04 di sản văn hóa quốc gia và quốc tế đã được công nhận gồm: Nghề đá mỹ nghệ Non nước và Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn được ghi danh vào danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2014 và 2021; Ngũ Hành Sơn được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt năm 2018 và Ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn được công nhận là Di sản tư liệu thuộc Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á – Thái Bình Dương vào năm 2022.
Nghề đá mỹ nghệ Non nước tại Danh thắng Ngũ Hành Sơn
Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn
Ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn
Chính vì vậy, theo Quyết định số 822/QĐ-TTg thì phương án bảo quản, tu bổ, phục hồi của khu vực quy hoạch danh thắng Ngũ Hành Sơn sẽ bảo tồn toàn bộ các giá trị nổi bật của danh thắng Ngũ Hành Sơn, các di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể trong khu vực, gồm các nhóm sau: Hệ thống núi đá vôi và các hang động; Các công trình di tích, điểm danh thắng; Hệ thống bia Ma Nhai; Các vị trí, khu vực thám sát, khảo cổ; Hệ sinh thái và Các di sản văn hóa phi vật thể.
Trần Khánh Ly
(Phòng Giáo dục và Truyền thông)