Năm 2021, tình hình dịch bệnh COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, ngày càng lan rộng với hơn 200 quốc gia, vùng lãnh thổ, ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế toàn cầu và nhiều quốc gia, tổ chức khu vực, quốc tế. Trong bối cảnh chung, lĩnh vực Văn hóa cũng chịu nhiều ảnh hưởng lớn. Theo thống kê của UNESCO, trong số 167 quốc gia thành viên có di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, 119 quốc gia (chiếm 71%) đã đóng cửa hoàn toàn, 30 quốc gia đã đóng cửa một phần và chỉ có 18 quốc gia tiếp tục mở cửa các di sản.
Tuy nhiên, chính trong lúc này, văn hóa một lần nữa càng thể hiện rõ sứ mệnh của mình, vào thời điểm hàng tỷ người buộc phải giữ khoảng cách với nhau thì văn hóa đã đưa chúng ta đến “gần” hơn, giữ sự kết nối và rút ngắn cách biệt. Các bảo tàng, nhà hát, phòng hòa nhạc và các thiết chế văn hóa khác, tuy không đón khách nhưng dưới hình thức trực tuyến đã giới thiệu miễn phí các chuyến tham quan, các bộ sưu tập hoặc phát trực tiếp các chương trình biểu diễn nghệ thuật miễn phí để công chúng được thưởng thức. Có thể nói văn hóa đã đem đến cho mọi người làn gió mát giữa bầu không khí căng thẳng hiện nay.
Và như một thông lệ hàng năm, chương trình Tuần lễ bảo tàng (Museum Week) được khởi xướng từ năm 2014 với sự hỗ trợ của UNESCO đã kết nối được các thiết chế văn hóa trên toàn thế giới với nhau thông qua nền tảng mạng xã hội. Hàng ngàn các bảo tàng, các tổ chức, thiết chế văn hóa cùng chung một diễn đàn, cùng hướng về 07 chủ đề trong 07 ngày. Tất cả đã tạo ra những cộng hưởng mạnh mẽ giúp công chúng và những người quan tâm đến văn hóa có một nơi để học tập, thỏa mãn thú đam mê du lịch vòng quanh thế giới dù bị hạn chế ra đường. Thông qua chương trình này, các tổ chức văn hóa, các bảo tàng… có cơ hội được giới thiệu những nét đặc sắc về văn hóa vùng miền, quốc gia mà họ đứng chân. Đó có thể là những hiện vật, những tranh, những góc nhìn của du khách hay cả những thông điệp ẩn sau đó. Mỗi một chủ đề là hàng trăm, hàng ngàn câu chuyện, hình ảnh từ khắp mọi nơi trên thế giới. Điều này không chỉ giúp các bảo tàng, các tổ chức văn hóa giới thiệu về chính mình mà còn là cơ hội để gia tăng sự hiểu biết lẫn nhau giữa các bảo tàng trên thế giới. Tất cả đã làm nên một bức tranh Tuần lễ bảo tàng (Museum Week) vô cùng phong phú, đa dạng, một bức tranh văn hóa được vẽ nên bởi các quốc gia trên thế giới, một sân chơi đầy ý nghĩa nhân văn, không phân biệt màu da, biên giới, giàu – nghèo mà chỉ có tình yêu với văn hóa được tôn vinh.
Hình ảnh trang chủ MuseumWeek
Có thể nói, “Tuần lễ bảo tàng 2021” diễn ra từ ngày 07 – 13/6/2021 với: Ngày xửa ngày xưa, Phía sau hậu trường, Ánh mắt trẻ thơ, Tìm ra rồi!, Hãy đặt chú thích, Nghệ thuật ở khắp mọi nơi và Thông điệp tới tương lai thực sự đã giúp cho các bảo tàng, các tổ chức văn hóa phát huy tối đa sự sáng tạo đồng thời tăng cường hơn sự tương tác với công chúng qua mỗi chủ đề đưa ra. Tham gia chương trình, Bảo tàng Đà Nẵng đã có những bài viết trên Facebook, Twitter, Instagram và Website. Ngày thứ nhất là câu chuyện “Ngày xửa ngày xưa” về bộ đồ dùng ăn trầu cùng tục ăn trầu của người Việt. Ngày thứ hai với chủ đề “Phía sau hậu trường” là công tác hậu cần phía sau một video clip của Bảo tàng. Ở chủ đề 3, một loạt các hình ảnh về những ánh mắt biểu cảm của các bạn thiếu nhi khi đến tham quan các không gian trưng bày. Ngày thứ 4 trong chủ đề “Tìm ra rồi!”, Bảo tàng Đà Nẵng giới thiệu “Không gian tái tạo hố khai quật di chỉ Vườn đình Khuê Bắc”. Tác phẩm “Ám ảnh Da cam” của họa sĩ Trần Nhơn – Hội viên Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật TP. Đà Nẵng, Hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam là tác phẩm Bảo tàng Đà Nẵng gửi đến trong chủ đề “Hãy đặt chú thích”. Còn “Nghệ thuật ở khắp mọi nơi” là những hình ảnh về khoảnh khắc sáng tạo của công chúng khi đến Bảo tàng và cuối cùng, “Chiến tranh và hòa bình” – tác phẩm của cố họa sĩ, điêu khắc gia Đỗ Toàn sẽ là “Thông điệp tới tương lai” mà Bảo tàng Đà Nẵng muốn gửi gắm.
Qua những bài viết này, chúng tôi đã nhận những phản hồi tích cực từ công chúng và quan tâm của Ban Tổ chức, đặc biệt được một số trang mạng xã hội của các tổ chức văn hóa, bảo tàng khác như @Museodata, @Heritage people chia sẻ như một sự ghi nhận và khích lệ.
Với sự kiện Tuần lễ bảo tàng 2021 (Museum Week 2021), nhằm tạo những hiệu ứng tích cực và mới lạ hơn, bên cạnh những bài viết kèm hình ảnh, Bảo tàng Đà Nẵng đã tạo thêm nhiều video clip gồm cả tiếng Việt và tiếng Anh để tiếp cận nhiều đối tượng công chúng hơn hay seri hình ảnh được thiết kế bắt mắt, màu sắc rực rỡ gây chú ý đến người xem.
Có thể nói, Museum Week là một sân chơi bổ ích đồng thời cũng là sự kiện quảng bá văn hóa thông qua mạng xã hội cho các bảo tàng, trong đó có Bảo tàng Đà Nẵng.
Phan Ngọc Mỹ
(Phòng Giáo dục – Truyền thông)
