Làng Túy Loan đã hơn 500 tuổi, được xem là một trong số ít những ngôi làng còn lưu lại những dấu tích cổ xưa nhiều nhất tại Đà Nẵng. Đình làng tọa lạc bên phía hữu ngạn sông Túy Loan, cách trung tâm thành phố khoảng 20km về phía Tây Nam. Theo tư liệu văn bia cho biết vào năm Mậu Tý niên hiệu Đồng Khánh (1888), nhân dân Túy Loan dưới sự chủ trì của vị Quảng Nam hải phòng phó sứ Đặng Văn đã xây dựng một ngôi đình bằng các loại gỗ quý, với quy mô lớn, gồm tòa chính điện, tiền đường, trước có bình phong, trụ biểu. Nhưng đến năm Canh Tý đời Thành Thái (1900), bị gió bão làm hư hại, nên nhân dân phải dựng lại ngôi đình mới phỏng theo quy mô, kiểu thức của ngôi đình cũ. Trải qua hơn 100 năm, đình Túy Loan đã được trùng tu, sửa chữa nhiều lần, tuy vậy vẫn giữ gìn được các yếu tố kiến trúc cơ bản ban đầu.
Đình Túy Loan hiện còn giữ được 25 sắc phong, các sắc phong có niên đại lớn nhất là năm Minh Mạng thứ 7 (1826) và muộn nhất là năm Khải Định thứ 9 (1924). Đình còn giữ được một tấm bia có niên đại Thành Thái nguyên niên (1889). Bên cánh phía Đông của đình là ngôi nhà thờ Chư Phái Tộc thờ các vị Tiền hiền.
Sau hai năm bị gián đoạn bởi dịch bệnh Covid-19, nhân dân làng Túy Loan đã long trọng tổ chức lễ hội truyền thống Đình làng Túy Loan trong hai ngày 30 và 31/01/2023 (nhằm ngày mồng 9 và mồng 10 tháng Giêng âm lịch).
Lễ hội đình làng Túy Loan gồm 2 phần: phần lễ và phần hội. Phần lễ được tổ chức trang trọng với các nghi lễ truyền thống: Lễ rước sắc thần và Bằng di tích, tế lễ cổ truyền. Phần hội diễn ra trong không khí sôi nổi, phấn khởi với các trò chơi dân gian như: thi tráng mỳ, tráng bánh; thi nướng bánh tráng, gói bánh tét; hô hát bài chòi và những hoạt động đặc sắc khác: thi hát hò khoan trên sông, đua thuyền, thi đấu võ thuật… góp phần thu hút du lịch và quảng bá các làng nghề truyền thống tại địa phương.
Phần lễ được tổ chức trang trọng với các nghi lễ truyền thống
Phần hội diễn ra sôi nổi với các trò chơi dân gian truyền thống
Lễ hội được tổ chức định kỳ hằng năm thu hút đông đảo nhân dân, đặc biệt là những người con xa xứ về tham dự, thắp nén hương bày tỏ lòng thành kính tổ tiên, ghi nhớ về cội nguồn quê cha đất tổ; cầu quốc thái dân an, một năm an lành thịnh vượng cho quê hương và đất nước.
Đông đảo người dân đến tham dự lễ hội
Lễ hội truyền thống đình làng Túy Loan được duy trì, góp phần gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, trở thành nét đẹp văn hóa của xã Hòa Phong nói riêng và thành phố Đà Nẵng nói chung.
Bài: Trần Khánh Ly
Hình ảnh: Đặng Văn Khoa
